pılansayının rakamları toplanır, onlar basamağına yazılır. Toplam 9 dan büyük ise, yüzler basamağındaki sayıya bir eklenir. ÖRNEK: 34 x 11 = 3 (3+4) 4 = 374 76x 11 =7 (7+6) 6 = 836 c) Bir sayıyı 5 ile çarpmak: Çarpılan sayının sonuna 0 konur. Bulunan sayı ikiye bölünür. ÖRNEK: 62x5 = 620:2 = 310 Bölme Kesrisadeleştirmek için en küçük ortak paydayı bulman gerekir. Diğer bir ifadeyle bu, hem payı hem de paydayı ikisine de tam olarak bölebilen bir sayıya bölmen gerektiği anlamına gelir. Paydaki sayı 2 olduğu için, 12'nin 2'ye tam olarak bölünüp bölünemediğini kontrol etmelisin. Bölünebilir çünkü 12 bir çift sayıdır. Buörneği hesaplayın. 3/4 fraksiyonu.75'e bölünür. 75 elde etmek için 0, 75 ile 100'ü çarpın veya ondalık işareti iki sağa kaydırın. Sonuç yüzde 75. Sorunu Yazmak . Kesirinizi bir kağıda yazın. Bu bölümün yanına 100 yazın. 100'ü almak için gereken sayıyı bulmak için 100'ü ilk kesirinizde paydaya bölün. 1 sayısından ve kendisinden başka hiçbir sayıya bölünmeyen rakamlar asal sayı olarak ifade ediliyor. Sıklıkla karıştırılması nedeniyle asal sayı nasıl anlaşılır, en küçük asal sayı hangisidir, en büyük asal sayı kaçtır gibi sorular araştırılıyor. İşte tüm merak edilenlere yanıt veren asal sayı tablosu için 16’lık ve 8’lik sayı sistemleri de kullanılmaktadır. 16'lık ve 8’lik sayı sistemlerinde sayılar daha yoğun olarak kodlanıp kullanabilir. Başta da söz edildiği gibi 10 luk sistemde 10, 2’lik sistemde ise 2 sembol bulunmaktadır. Bu durumda 16’lık. sayı sisteminde de 16 sembol bulunur. Aklımızda tuttuğumuz bir sayımız var, bu sayı X olsun. [X] Sayımızı 2 ile çarpıyoruz. [2x] Bu sayıya 10 ekliyoruz. [2X+10] Şimdi, bunların toplamını ikiye bölüyoruz. [2X+10 / 2] Elimizde X+5 kalıyor. Biz de, son olarak X sayısını çıkartıyoruz. [X+5 -X] Cevabımız: 5 oxW4vY. Bölmenin mantığı ile ilgilidir. 100 den büyük her sayının içinde 100 lük bloklar vardır. 100 lük bloklar, 4 e bölünür geriye kalan sayı da 4 e bölünürse sayı 4e bölünmüş olur. 980 >> 9 x 100 = 900 900+80 =980. Sayı 900 e kadar 4 e bölünür. Çünkü 100 lük bloklardan oluşmuştur. Eğer geriye kalan 80 de 4 e Bir sayıyı 10 tabanına dönüştürmek için sayı tabanına göre çözümlenir, yani; sayıyın her basamağındaki rakam basamak değeriyle çarpılıp toplanır, çıkan sonuç o sayının 10 tabanındaki karşılığıdır. Örnek: (425)7 sayısının 10 tabanındaki karşılığını bulalım. Çözüm: (425)7 = (5.70 + 2.71 + 4.72)10 Genelolarak a,b tam sayı ve b = 0 olmamak şartı ile şeklinde yazılabilen sa-yıların her birine, RASYONEL SAYI denir. Sıfırdan büyük olan rasyonel sayılara pozitif rasyonel sayılar, sıfırdan küçük olan rasyonel sayılara negatif rasyonel sayılar denir. Her doğal sayının bir tam sayı olduğunu görmüştük. Böylece 3'ün katları elenmiş olur. Daha sonra, ilk 0 olmayan sayı kadar atlanarak üzerine gelinen sayılar 0'a eşitlenir. Böylece, o sayının da katları elenmiş olur. Bu şekilde, en büyük sayının kareköküne kadar devam edilir. Biraz önce bahsettiğimiz gibi, bir sayının kendi karekökünden büyük asal böleni olamaz. Bu konuda en küçük doğal sayı 1000 sayısıdır. 1000 sayısı 999 sayısından sonra gelir. Yani üç basamaklı en büyük sayıdan sonra gelmektedir. Bunu şu şekilde gösterebiliriz;

küçük sayı büyük sayıya nasıl bölünür